Cukrzyca typu 2 – kilka konkretnych informacji
Cukrzyca typu 2 to choroba metaboliczna, która spowodowana jest zaburzeniami produkcji i wykorzystywania insuliny – hormonu regulującego poziom glukozy we krwi. Niedobór insuliny prowadzi do wysokiego poziomu glukozy we krwi – stanu, który nazywamy hiperglikemią. Częstość występowania cukrzycy typu 2, stanowiącej ponad 90% przypadków cukrzycy, rośnie w szybkim tempie na całym świecie. Niestety – nieprawidłowe nawyki żywieniowe, takie jak spożywanie wysokokalorycznych i przetworzonych produktów wraz z brakiem regularnej aktywności fizycznej przyczyniają się do wzrostu zachorowań na cukrzycę typu 2. Nie bez powodu więc nazywana jest ona dietozależną chorobą cywilizacyjną.
Oprócz leków przeciwcukrzycowych, dietoterapia odgrywa niezwykle istotną rolę w leczeniu choroby.
Rola diety w cukrzycy typu 2
Nie istnieje dieta uniwersalna dla wszystkich chorych na cukrzycę typu 2. Warto jednak zwrócić uwagę na to, aby była ona pełnowartościowa: zapewniała optymalną zawartość białka, tłuszczu oraz węglowodanów, witamin oraz mikroskładników. Pomocnym narzędziem mogą okazać się tabele indeksu i ładunku glikemicznego – jedną ze strategii żywieniowych stosowanych w cukrzycy typu 2 jest wprowadzenie diety o niskim indeksie glikemicznym. O indeksie i ładunku glikemicznym oraz w jaki sposób można obniżyć indeks glikemiczny posiłku pisałam dokładniej w artykule Jak obniżyć indeks glikemiczny posiłku? Tutaj przypomnę, że indeks i ładunek glikemiczny w dietetyce oparte są o ocenę zawartości węglowodanów w żywności poprzez ich wpływ na poposiłkowe tężenie glukozy we krwi.
Dieta śródziemnomorska
Warto wspomnieć również o jednym z najzdrowszych modeli żywieniowych na świecie – o królowej diet – diecie śródziemnomorskiej! Została ona zainspirowana nawykami żywieniowymi populacji zamieszkującej obszary sąsiadujące z Morzem Śródziemnym już jakiś czas temu – wzorzec zidentyfikowano na początku lat 60. XX wieku w południowych Włoszech, na Krecie oraz innych obszarach Grecji. Charakteryzuje się ona wysokim spożyciem warzyw, orzechów, produktów pełnoziarnistych oraz zdrowych tłuszczów, które znajdują się m.in. w oliwie z oliwek, wspomnianych orzechach czy awokado! Badania wykazały, że włączanie takich produktów do diety może wiązać się z poprawą insulinowrażliwości. Produkty uwzględniane w diecie śródziemnomorskiej wykazują działanie przeciwzapalne oraz korzystnie wpływają na mikrobiotę jelitową.
Następnym razem, kiedy będziesz zastanawiać się co przegryźć, sięgnij po małą garść orzechów włoskich, a sałatkę śmiało posyp łyżką pestek dyni!
Czy trzeba rezygnować z węglowodanów w przypadku cukrzycy typu 2?
Jeśli interesujesz się tematem cukrzycy typu 2 zapewne rzuciły Ci się w oczy materiały wskazujące na całkowitą eliminację węglowodanów z diety, jako jedynego rozwiązania. Temat może wyglądać bardzo prosto – mniej węglowodanów, a w konsekwencji niższy poziom glukozy we krwi po posiłkach. Owszem, pewien przegląd badań potwierdził, że dieta niskowęglowodanowa może wpływać pozytywnie na poprawienie parametrów takich jak hemoglobina glikowana lub triglicerydy (warte do monitorowania parametry przy występowaniu cukrzycy typu 2).
Ale czy na pewno musimy całkowicie rezygnować z chleba, makaronu i ryżu, by osiągnąć optymalne wyniki zdrowotne? Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego udział węglowodanów w diecie powinien wynosić około 45% całkowitej ilości energii. Wartość ta może być czasowo niższa w przypadku osób, u których wykonywanie aktywności fizycznej nie jest aktualnie możliwe, natomiast wyższa u osób bardzo aktywnych fizycznie. Udział procentowy węglowodanów w diecie warto więc ustalać indywidualnie w zależności od sytuacji zdrowotnej oraz ilości aktywności. Pamiętaj, że wiele produktów węglowodanowych to źródło cennych składników odżywczych oraz błonnika, który w redukcji masy ciała pełni istotną rolę. Błonnik przyczynia się do uczucia sytości, można więc powiedzieć, że jest naszym sprzymierzeńcem w osiąganiu celów związanych z redukcją masy ciała. Wpływa on również pozytywnie na mikrobiom jelitowy. Pomyśl więc o włączeniu do diety produktów pełnoziarnistych, bogatych w błonnik.
Podsumowując: rozsądne zawarcie dobrej jakości węglowodanów w diecie może być dla Ciebie korzystne i jest zgodne z rekomendacjami.
Zredukowanie masy ciała ku poprawieniu wrażliwości insulinowej
Niech nie przyjdzie Ci na myśl, że ostatni punkt jest najmniej ważny ???? Przy współistnieniu nadwagi lub otyłości bardzo ważną kwestią jest redukcja nadprogramowych kilogramów. Badania kliniczne wskazują, że głównym czynnikiem wpływającym na remisję cukrzycy typu 2 jest stopniowe dążenie do prawidłowej masy ciała. Co więcej, prawidłowy poziom tkanki tłuszczowej oraz mięśniowej wpływa pozytywnie na wrażliwość insulinową. Regularna, umiarkowana aktywność fizyczna również okaże się nieocenionym wsparciem dla organizmu. Pamiętaj, że do redukcji masy ciała należy podejść rozsądnie zwracając uwagę na źródła tłuszczu oraz podaż białka w diecie.
Podsumowując kluczowe kwestie
Odpowiednio zbilansowana dieta, o niskim indeksie glikemicznym, z rozsądnie dobranym deficytem energetycznym może okazać się efektywnym rozwiązaniem wspierającym walkę z cukrzycą typu 2. Pamiętaj, aby wybrać dietę, która przyniesie korzyści zdrowotne oraz jest dla Ciebie realistyczna do utrzymania na dłuższą metę! Postaraj się również uwzględnić aktywność fizyczną w codziennym planie. Każdy spacer zaczyna się od pierwszego kroku – skusisz się dzisiaj?
